2022, Vol. 8, Issue 3, Part F

author(s)
Balabhadra Karna

abstract
पाणिनीयशिक्षा महर्षिपाणिनिना विरचिता । पाणिनीयशिक्षायां षष्टिः (६०) कारिकाः सन्ति । पाणिनीयशिक्षानुसारं संस्कृतवर्णाः त्रिषष्टिः(६३) चतुर्षष्टिः(६४) वा सन्ति । तथा हि- स्वरवर्णाः एकविंशतिसंख्यकाः (२१) + स्पर्शवर्णाः पञ्चविंशतिसंख्यकाः (२५) + यादयः अष्टसंख्यकाः (८) + यमवर्णाः चत्वारः (४) + अनुस्वारः एकः (१) + विसर्गः एकः (१) + जिह्वामूलीयः कः (१) + उपध्मानीयः पः (१) + दुःस्पृष्टः ळकारः (१) + प्लुतः लृकारः (१) = ६४ । एवंरूपेण पाणिनीयशिक्षायां प्लुतलृकारं विहाय त्रिषष्टिः(६३) वर्णाः, प्लुतलृकारग्रहणेन चतुःषष्टिः(६४) वर्णाः भवन्ति ।