2021, Vol. 7, Issue 4, Part C

author(s)
Dr. Dharmendra Das

abstract
काणादं पाणिनीयञ्च सर्वशास्त्रोपकारकम् इति विदितमेव सर्वेषाम् । दर्शनशास्त्रे विविच्यमाना: पारिभाषिकशब्दा: पाणिनीयशास्त्रव्याख्याने उदाहरणरूपेण स्वीकृता: वर्त्तन्ते । प्रसङ्गेऽस्मिन् भगवता पाणिनिना प्रणीतानि सूत्राणि परमसहायकानि भवन्ति । व्याक्रियन्ते व्युत्पाद्यन्ते शब्दा: अनेनेति व्याकरणम् नाम शब्दशास्त्रम् । शब्दानाम् अनुशासनं व्याकरणशास्त्रस्य मूलं प्रयोजनम् । अनुशिष्यन्ते अपशब्देभ्य: साधुशब्दा: पृथक्कृत्य ज्ञायन्ते इति शब्दानुशासनम् । इत्थं शब्दानां संस्कार: व्याकरणशास्त्रेण क्रियते । दर्शनशास्त्रे दृष्टा: पारिभाषिकशब्दा: पाणिनीयसूत्रै: संस्कारिता: । तत्र पाणिनीयसूत्रोदाहरणरूपेणागत: दर्शनशास्त्रीय: प्रमाणसिद्धान्त: शोधपत्रेऽस्मिन् विचार्यते ।